Lợi thế giao dịch là gì? Đừng trade khi bạn vẫn còn mù mờ về khái niệm này!

Xin chào cả nhà!

Trong thị trường tài chính, lợi thế giao dịch (trading edge) là lợi thế tạm thời so với những người tham gia thị trường khác. Lợi thế giao dịch có thể tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng hai dạng phổ biến nhất là lợi thế về thông tin và lợi thế về giá.

Lợi thế về thông tin là giao dịch dựa trên thông tin nội bộ hoặc thông tin quan trọng chưa được công khai. Ví dụ, biết trước một công ty đã ký được một hợp đồng lớn sẽ làm tăng đáng kể doanh thu trước khi những người tham gia thị trường khác biết, được coi là lợi thế về thông tin.

Mặt khác, lợi thế về giá tồn tại nhờ nghiên cứu và phân tích dữ liệu, đây là cách phổ biến hơn nhiều để xây dựng sự nghiệp giao dịch. Phân tích kỹ thuật định lượng hoặc biết rằng giá đạt đến ngưỡng này trong lịch sử sẽ rẻ hơn trong N ngày tới có thể tạo ra lợi thế về giá.


Renaissance Technologies, quỹ đầu cơ lớn nhất mọi thời đại, được cho là đã nói rằng:

"Renaissance chủ yếu cố gắng dự đoán chuyển động tương lai của các công cụ tài chính, trong một khung thời gian cụ thể, bằng cách sử dụng các mô hình thống kê. Công ty tìm kiếm thứ gì đó có thể tạo ra những bất thường trong biến động giá có thể được khai thác. Tại Renaissance, chúng được gọi là "tín hiệu". Công ty xây dựng các mô hình giao dịch phù hợp với dữ liệu." - Nguồn: The Secret World of Jim Simons | Institutional Investor



Bất kể phong cách giao dịch nào, cho dù là swing trader hay day trader, một trader thành công đều phải sở hữu một số lơi thế - đó là thứ quyết định sống còn đối với họ. Thành công sẽ luôn đến với những ai có khả năng xác định lợi thế và quản lý rủi ro của mình.

Công thức lợi thế giao dịch

Nói ngắn gọn thì, lợi thế giao dịch sẽ mang lại giá trị kỳ vọng dương.

Nhưng giá trị kỳ vọng là gì và cách tính như thế nào?

Giá trị kỳ vọng (Expected Value - EV) là số tiền mà một trader có thể mong đợi kiếm được nếu họ có thể thực hiện vô số các giao dịch tương tự.

EV được định nghĩa chính xác là tổng của tất cả các kết quả có thể xảy ra nhân với xác suất xảy ra của từng kết quả. EV có thể được sử dụng như một hình thức cơ bản nhất của lợi thế giao dịch.

Công thức tính EV:

EV = (Xác suất Thắng * Số tiền thắng) - (Xác suất Thua * Số tiền thua)

Nếu EV âm, chúng ta không nên thực hiện giao dịch đó.

Chúng ta không cần tỷ lệ thắng cao nếu số tiền thắng lớn so với số tiền thua (ví dụ như giao dịch theo xu hướng).

Có hai cách để thay đổi EV: Tỷ lệ thắng (Winrate) và tỷ lệ Rủi ro/Phần thưởng (Risk:Reward).

Quá nhiều trader tập trung vào một trong hai yếu tố này.

Bảng dưới đây rất hữu ích để trực quan hóa mối quan hệ giữa tỷ lệ R:R và tỷ lệ thắng.



Tất cả các giá trị đều dựa trên mức rủi ro $1. Tỷ lệ R:R là 2.5 tương đương với lợi nhuận $2.5 và thua lỗ $1.

Lưu ý rằng các trader giàu kinh nghiệm có thể kiếm được nhiều lợi nhuận hơn với chiến lược có tỷ lệ thắng là 50% và tỷ lệ R:R là 2:1 so với trader có tỷ lệ thắng chính xác 70% nhưng tỷ lệ R:R chỉ là 1:1.

Bây giờ, chúng ta hãy đi vào một ví dụ để đảm bảo chúng ta hiểu hoàn toàn về giá trị kỳ vọng. Giả sử chúng ta chơi trò tung đồng xu với hai kịch bản:

1. Mặt sấp xuất hiện trong 90% thời gian và bạn thắng $1 mỗi lần.
2. Mặt ngửa xuất hiện trong 10% thời gian và bạn thua $10 mỗi lần.

Bạn có chơi trò chơi này không?

Hầu hết day trader mới sẽ bị hấp dẫn bởi tỷ lệ thắng 90%. Tuy nhiên, EV cho trò chơi này lại là âm!

Công thức tính toán: 90% x $1 + 10% x -$10 = -$0.10.

Lợi thế giao dịch cần có kỳ vọng dương!

Đây là một bài học rất quan trọng: Ngay cả với tỷ lệ thắng 90%, bạn vẫn có thể mất tiền! Và tin tôi đi, bạn sẽ không thắng trong 90% số lần bạn giao dịch.

Liệu bạn có cần một lợi thế khi giao dịch?

Có!

Nếu bạn không có lợi thế giao dịch, bạn đang giao dịch ngẫu nhiên và không ai có thể thành công một cách ngẫu nhiên vì giao dịch có chi phí và tính ngẫu nhiên bao gồm các chuỗi thua lỗ. Hầu hết các trader và chiến lược giao dịch thất bại vì họ không biết hoặc không có lợi thế giao dịch.

Phần lớn trader không biết hoặc không có lợi thế giao dịch vì họ chưa bao giờ định lượng được lợi thế của mình để xem liệu nó có thực sự là lợi thế theo thời gian, trên các cặp tiền tệ/cổ phiếu khác nhau và các khung thời gian khác nhau hay không. Trader mới phải hiểu điều này là cần thiết để trở thành một trader có lợi nhuận.

Điều đầu tiên chúng ta cần là một lợi thế giao dịch và một cách để định lượng lợi thế đó.

Xin giới thiệu... e-ratio, hay tỷ lệ lợi thế (edge ratio).

Tỷ lệ lợi thế (edge ratio) là gì?

Tỷ lệ lợi thế (edge ratio) là một số liệu định lượng cho thấy mức độ biến động giá thuận lợi xảy ra so với mức độ biến động giá bất lợi.

Tỷ lệ lợi thế đo lường mức độ giao dịch có lợi cho bạn so với mức độ giao dịch đi ngược lại bạn. Tỷ lệ lợi thế hay e-ratio sẽ định lượng lợi thế giao dịch của bạn.

Chúng ta có thể vẽ biểu đồ tỷ lệ lợi thế, trục X là các thanh (bar) tính từ điểm vào lệnh và trục Y là mức độ giao dịch có lợi cho bạn so với mức độ giao dịch đi ngược lại bạn.




Trong ảnh trên, chúng ta có thể thấy rõ rằng tỷ lệ lợi thế cao nhất (đường màu xanh) xuất hiện vào khoảng thanh thứ sáu trên biểu đồ, cho thấy lợi thế giao dịch lớn nhất tại thời điểm đó. Giá trị của tỷ lệ lợi thế ở đây là 1.6, nghĩa là mức độ biến động giá có lợi cho chúng ta nhiều hơn 0.6 đơn vị so với biến động giá đi ngược lại chúng ta.

Giao dịch theo bất kỳ tín hiệu nào có tỷ lệ lợi thế dưới 1.0 thì không khác gì giao dịch theo ngẫu nhiên, chẳng hạn như việc ném phi tiêu một cách tùy hứng.

Lợi thế giao dịch có thể kéo dài trong bao lâu?

Sử dụng tỷ lệ lợi thế (e-ratio), chúng ta có thể xác định thời điểm lợi thế giao dịch bắt đầu suy yếu. Biết được tỷ lệ lợi thế của một chiến lược giao dịch thuật toán hoặc bất kỳ điểm vào lệnh nào có thể giúp bạn xác định thời điểm thoát lệnh tốt nhất và tránh tình trạng giữ lệnh quá lâu.

Trong hình ảnh tỷ lệ lợi thế ở trên, bạn có thể thấy rằng sau khoảng giữ lệnh 6 thanh (bar), lợi thế giao dịch bắt đầu suy yếu. Trong những trường hợp này, thời điểm thoát lệnh tốt nhất là xung quanh mốc 6 thanh, vì đó là lúc lợi thế giao dịch mạnh mẽ nhất.

Thắng nhiều hơn thua không đồng nghĩa với lợi thế giao dịch

Nhiều trader cá nhân phát triển chiến lược giao dịch và liên tục điều chỉnh các tham số cho đến khi hiệu suất quá khứ cho thấy lợi nhuận vượt trội. Cách tiếp cận giao dịch này thường dẫn đến các chiến lược được tối ưu hóa quá mức, hoạt động tốt trên dữ liệu lịch sử nhưng lại có kết quả thảm hại khi giao dịch thực tế.

Trader nên tìm kiếm các chiến lược giao dịch mạnh mẽ, sở hữu lợi thế thực sự và có thể tồn tại trong các điều kiện thị trường khác nhau.

Một bài kiểm tra backtest cho thấy tỷ lệ thắng nhiều hơn thua, nhưng tỷ lệ lợi thế lại âm hoặc bằng 0 thường là dấu hiệu rõ ràng của việc tối ưu hóa quá mức (overfitting).

Trước khi bắt đầu trade live với các chiến lược mới, hãy luôn kiểm tra tỷ lệ lợi thế (e-ratio) để đảm bảo có lợi thế thực tế để khai thác và kết quả backtest không chỉ là do may mắn.

Lợi thế tâm lý trong trading

Lợi thế tâm lý cũng có thể được coi là một lợi thế giao dịch.

Ngành công nghiệp trading đã thuyết phục nhiều trader rằng giao dịch trong ngày (day trading) và sử dụng nhật ký giao dịch sẽ tạo ra một lợi thế tâm lý. Tuy nhiên, nên hiểu rằng lợi thế tâm lý là yếu tố bổ sung chứ không phải là một lợi thế độc lập!

Ví dụ, có lợi thế tâm lý nhưng không có lợi thế về giá thì không thể tạo ra lợi nhuận được. Lợi thế tâm lý trong trading là khả năng duy trì kỷ luật và thực hiện theo lợi thế về giá của bạn theo kế hoạch (và càng nhiều lần càng tốt).

Nếu không có lợi thế về giá, việc có sức mạnh tâm lý hoặc kỷ luật tinh thần vẫn có nghĩa là bạn đang giao dịch ngẫu nhiên, nhưng theo một cách bình tĩnh. Trading chỉ bắt đầu khi chúng ta kết hợp cả lợi thế tâm lý và lợi thế về giá.

Ngoài ra, lợi thế tâm lý có thể được hỗ trợ bởi tính tự động hóa và thuật toán. Sử dụng tính tự động hóa là cách đơn giản nhất để đảm bảo lợi thế về giá của bạn được thực hiện một cách có hệ thống mỗi khi cơ hội giao dịch xuất hiện.

Lợi thế giao dịch, các giao dịch thắng và Định luật số lớn

Trong ngắn hạn, mọi thứ đều mang tính ngẫu nhiên. Về lâu về dài, mọi thứ có xu hướng hội tụ về giá trị kỳ vọng (là lợi thế giao dịch của chúng ta). Khái niệm hội tụ toán học này được gọi là Định luật số lớn (Law of Large Numbers).


Nhiều trader thất bại do liên tục thay đổi chiến lược. Nghĩa là, họ đuổi theo những thứ hào nhoáng mới, chiến lược tiếp theo được cho là ngon nhất.

Hành trình của một trader dở tệ mà hầu hết mọi người đang lâm vào:

• Tìm thấy một chiến lược hoạt động tốt trong một thời gian;
• Tuy nhiên, khi nó bắt đầu gặp khó khăn, họ lại a) điều chỉnh nó hoặc b) học một chiến lược mới.

Cả hai lựa chọn đều thay đổi chiến lược ban đầu, được gọi là "nhảy chiến lược" (strategy hopping). Chiến lược được điều chỉnh hoặc chiến lược mới này hoạt động tốt trong giao dịch thực tế một thời gian, nhưng cuối cùng lại dẫn đến một điểm ra quyết định giữa a) điều chỉnh lại hoặc b) tìm một chiến lược mới hấp dẫn.

Trader không cho chiến lược nào có đủ thời gian để phát huy hết tác dụng. Điều này khiến họ mãi mắc kẹt trong tính ngẫu nhiên của ngắn hạn!

Minh họa tốt nhất về tính ngẫu nhiên ngắn hạn và giá trị kỳ vọng dài hạn là xem xét việc tung đồng xu theo thời gian. Đồng xu cân bằng sẽ có tỷ lệ sấp ngửa là 50%. Tuy nhiên, với số lần tung ít, chúng ta thấy tỷ lệ phần trăm thay đổi lớn. Chỉ với 30 lần tung, kết quả có thể là sấp tới 73% số lần tung, và trong hai lần tung 30 lần khác, kết quả có thể là sấp trong 43% số lần tung.



Tuy nhiên, sau 100 lần tung đồng, tỷ lệ mặt ngửa sẽ hội tụ về giá trị kỳ vọng là 50%. Định luật số lớn đang bắt đầu phát huy tác dụng kỳ diệu của nó!



Sau 10.000 lần tung, tỷ lệ phần trăm hầu như luôn là 50%. Giả sử mọi thứ vẫn như cũ thì Định luật số lớn là điều tất yếu.

Kết luận

Tìm kiếm lợi thế giao dịch thường là yếu tố tạo nên sự khác biệt giữa thành công và thất bại trong trading. Có hai nguồn chính để xây dựng lợi thế giao dịch: lợi thế về thông tin và lợi thế về giá.

• Lợi thế về thông tin là việc giao dịch dựa trên thông tin nội bộ hoặc thông tin quan trọng chưa được công khai.
• Lợi thế về giá thì dựa trên nghiên cứu và phân tích dữ liệu, đây là cách phổ biến hơn nhiều để xây dựng sự nghiệp giao dịch. Phân tích kỹ thuật định lượng hoặc biết rằng giá đạt đến mức này trong lịch sử sẽ rẻ hơn trong N ngày tới có thể tạo ra lợi thế về giá.

Những trader giỏi nhất luôn định lượng và xếp hạng các lợi thế giao dịch của họ trước khi quyết định phân bổ vốn của mình. Tỷ lệ lợi thế (Edge Ratio) là cách tốt nhất để định lượng và so sánh các lợi thế giao dịch.

Cuối cùng, việc tìm ra một chiến lược giao dịch phù hợp là yếu tố then chốt cho thành công lâu dài trên thị trường. Xây dựng quy trình hoặc sử dụng phần mềm để nhanh chóng xác định các lợi thế có thể tạo nên sự khác biệt giữa tăng trưởng bền vững và giao dịch theo kiểu may rủi.


Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà